یکی از مهم ترین تجهیزات آتش نشانی، جعبه آتش نشانی است. وسیله ای که می توان ابزارآلات و تجهیزات آتش نشانی را در آن نگهداری کرد. در بازار انواع جعبه آتش نشانی وجود دارند که هرکدام ابعاد و استانداردهای مخصوص به خود را دارند. این جعبه ها در مدل ها و طراحی های مختلف عرضه می شوند و می توان بسته به نیاز، انواع آن را برای محافظت از اماکن مختلف در برابر آتش سوزی در محل موردنظر نصب کرد. در ادامه این مطلب با انواع جعبه آتش نشانی و کاربردهای هرکدام آشنا می شویم.
انواع جعبه آتش نشانی و کاربردها
برای شروع بهتر است بدانیم جعبه آتش نشانی چیست؟ جعبه آتش نشانی یا همان فایرباکس، محفظه ای فلزی یا فایبرگلاسی است که به منظور نگهداری تجهیزات اطفاء حریق مانند شیلنگ، قرقره، کپسول یا ابزارهای امدادی طراحی می شود. این جعبه ها معمولاً در ساختمان های مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی نصب می‌گردند تا در صورت وقوع آتش سوزی، افراد بتوانند به سرعت و بدون اتلاف وقت به تجهیزات ایمنی دسترسی داشته باشند.
اهمیت جعبه آتش نشانی تنها در نگهداری تجهیزات نیست، بلکه نقش اصلی آن ایجاد نظم، دسترسی سریع و محافظت از وسایل اطفاء حریق در برابر آسیب های محیطی است. همین موضوع باعث می شود که این جعبه ها یکی از اجزاء الزامی سیستم ایمنی هر ساختمان محسوب شوند.
نکته مهم این است که جعبه های آتش نشانی در مدل ها و طراحی های گوناگونی ساخته می شوند تا متناسب با نوع ساختمان و نیاز مصرف کننده مورد استفاده قرار گیرند. به همین دلیل در ادامه به بررسی انواع جعبه آتش نشانی و کاربردهای آن ها خواهیم پرداخت.
1. جعبه آتش نشانی روکار
جعبه آتش نشانی روکار پرکاربردترین مدل موجود است که روی سطح دیوار نصب می شود و نیازی به تخریب یا تغییر ساختار ساختمان ندارد. این نوع جعبه بیشتر در ساختمان هایی استفاده می شود که امکان اجرای تأسیسات توکار وجود ندارد یا بعد از اتمام پروژه قصد اضافه کردن سیستم ایمنی دارند. نصب سریع، دسترسی آسان و هزینه مناسب از ویژگی های بارز این مدل است. معمولاً در مجتمع های مسکونی و اداری کوچک تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. جعبه آتش نشانی توکار
این مدل داخل دیوار یا سازه نصب می شود و ظاهر زیبایی به محیط می دهد؛ چرا که بخش زیادی از آن درون دیوار پنهان است. جعبه آتش نشانی توکار معمولاً در ساختمان های لوکس، مراکز تجاری و اداری بزرگ به کار می رود. مزیت اصلی آن در زیبایی، اشغال فضای کمتر و محافظت بیشتر در برابر ضربه یا سرقت است. البته نصب این جعبه نیاز به برنامه ریزی قبل از اجرای پروژه و هماهنگی با تیم عمرانی دارد.
3. جعبه آتش نشانی هوزریل
جعبه هوزریل نوعی جعبه آتش نشانی است که به شیلنگ قرقره ای فشار ضعیف مجهز شده و برای استفاده سریع و آسان طراحی می شود. این مدل بیشتر در مکان های عمومی مانند مراکز خرید، فرودگاه ها، بیمارستان ها و کارخانه ها کاربرد دارد، جایی که نیاز است افراد غیر متخصص هم بتوانند از تجهیزات آتش نشانی استفاده کنند. طراحی آن به گونه ای است که شیلنگ به راحتی باز و جمع می شود و فشار آب خروجی نیز کنترل شده و ایمن خواهد بود.
4. جعبه آتش نشانی استیل
جعبه آتش نشانی استیل از استیل ضدزنگ ساخته شده و مقاومت بسیار بالایی در برابر رطوبت، زنگ زدگی و شرایط محیطی سخت دارد. به همین دلیل برای فضاهای باز، محیط های صنعتی و مکان هایی با رطوبت بالا مانند سواحل، استخرها و کارخانجات مناسب است. ظاهر براق و مدرن آن نیز موجب می شود در پروژه های لوکس مورد توجه قرار گیرد. جعبه آتش نشانی استیل علاوه بر دوام بالا، زیبایی ظاهری و طول عمر طولانی تری نسبت به مدل های معمولی دارد.
5. جعبه آتش نشانی دو کابین
جعبه آتش نشانی دو کابین دارای دو محفظه جداگانه است که معمولاً یکی برای شیلنگ و دیگری برای کپسول یا تجهیزات جانبی استفاده می شود. طراحی دو کابین امکان نگهداری منظم تر وسایل اطفاء حریق را فراهم می‌کند و در شرایط اضطراری دسترسی به تجهیزات آسان تر خواهد بود. این نوع جعبه بیشتر در ساختمان های بزرگ و مراکز صنعتی یا تجاری کاربرد دارد. مزیت اصلی آن انعطاف پذیری در نگهداری تجهیزات و ایجاد نظم بهتر در سیستم ایمنی ساختمان است.
6. جعبه آتش نشانی تک کابین
مدل تک کابین ساده ترین و رایج ترین نوع جعبه آتش نشانی است که برای نصب در ساختمان های مسکونی، اداری و پروژه های کوچک کاربرد دارد. جعبه آتش نشانی تک کابین دارای یک فضای اصلی برای نگهداری شیلنگ و قرقره یا کپسول اطفاء حریق است. هزینه کمتر، نصب آسان و طراحی جمع و جور از ویژگی های آن محسوب می شود. با وجود سادگی، این مدل همچنان می تواند پاسخگوی نیازهای ایمنی ساختمان های کم تراکم باشد و در شرایط اضطراری دسترسی سریع به تجهیزات فراهم کند.
7. جعبه آتش نشانی کپسولی
یکی دیگر از انواع جعبه آتش نشانی، جعبه اتش نشانی جا کپسولی است. این جعبه مخصوص نگهداری کپسول های آتش نشانی طراحی شده و در مکان هایی نصب می شود که استفاده از شیلنگ و قرقره امکان پذیر یا ضروری نیست. از این مدل بیشتر در ورودی ساختمان ها، راهروها، پارکینگ ها و فضاهای کوچک استفاده می شود. جعبه کپسولی علاوه بر حفاظت از کپسول در برابر ضربه، سرقت یا عوامل محیطی، نظم و دسترسی سریع به تجهیزات را فراهم می کند. طراحی آن به گونه ای است که بتوان کپسول را در لحظه حادثه بدون اتلاف وقت استفاده کرد.
8. جعبه آتش نشانی شیلنگ دار (قرقره ای)
این مدل جعبه به یک شیلنگ و قرقره مجهز است که امکان استفاده آسان در زمان حادثه را فراهم می‌کند. طراحی آن برای شرایطی است که نیاز به استفاده مداوم از جریان آب وجود دارد. جعبه شیلنگ دار بیشتر در مجتمع های مسکونی بزرگ، مراکز اداری و تجاری نصب می شود. با توجه به تجهیز به قرقره، شیلنگ به راحتی جمع و باز می شود و کنترل فشار آب نیز ساده تر است. این ویژگی باعث می شود حتی افراد غیرمتخصص بتوانند به سرعت از آن استفاده کنند.
9. جعبه آتش نشانی ایستاده
این جعبه ها به صورت مستقل روی زمین نصب می شوند و نیازی به اتصال به دیوار ندارند. بیشتر در محیط های باز، سوله ها، کارخانه ها یا فضاهایی با دسترسی دشوار کاربرد دارند. جعبه آتش نشانی ایستاده معمولاً ظرفیت بالاتری برای نگهداری تجهیزات دارد و می تواند شامل چندین بخش برای شیلنگ، کپسول یا ابزار کمکی باشد. به دلیل ابعاد بزرگ تر، گزینه ای مناسب برای پروژه های صنعتی و تجاری محسوب می شود. دوام و استحکام بالا از ویژگی های این مدل است.
10. جعبه آتش نشانی دیواری
مدل دیواری به طور مستقیم روی دیوار نصب می شود و بسته به طراحی می تواند روکار یا توکار باشد. این نوع جعبه بیشترین کاربرد را در ساختمان های مسکونی، اداری و تجاری دارد، زیرا فضای کمی اشغال می‌کند و دسترسی به تجهیزات را ساده می سازد. جعبه دیواری معمولاً برای شیلنگ و کپسول به صورت تک یا دو کابین طراحی می شود. مزیت اصلی آن انعطاف بالا در نصب در نقاط مختلف ساختمان و قابلیت هماهنگی با طراحی داخلی محیط است.
11. جعبه آتش نشانی محوطه ای
جعبه آتش نشانی محوطه ای امکان نصب در فضاهای باز یا محیط هایی با محدودیت مکانی را فراهم می‌کند. این جعبه معمولاً به صورت روکار یا توکار عرضه می شود و تجهیزاتی مانند شیلنگ، قرقره و کپسول اطفاء حریق را در خود جای می دهد. از کاربردهای رایج آن می توان به پمپ بنزین ها، فرودگاه ها، تالارها، آشیانه های هواپیما و اسکله ها اشاره کرد. نصب این جعبه طبق استانداردهای ایمنی الزامی است و نقش مهمی در کاهش خسارات دارد.