آتش سوزی می تواند در کسری از ثانیه هر آنچه را که داشته ایم از بین ببرد و حتی جان ما را به خطر بیندازد. در صورتی که به هنگام بروز حریق نتوانید به درستی با آن مقابله کنید، احتمالا متحمل هزینه های هنگفتی خواهید شد. قطعا تا زمانی که نیروهای آتش نشانی در محل حاضر شوند، آتش می تواند تخریب زیادی به بار آورد، بنابراین اینجاست که شما بایستی با استفاده از کپسول آتش نشانی دست به کار شوید و تا جایی که امکان دارد حرارت و شعله آتش را کم کنید. اما از آن جایی که کپسول های آتش نشانی انواع مختلفی دارند، لازم است با روش استفاده درست از این وسایل کاملا آشنا باشید. در این مطلب قصد داریم به اهمیت استفاده از کپسول آتش نشانی اشاره کنیم و با طرز کار آن آشنا شویم.
معرفی کپسول آتش نشانی
کپسول های آتش نشانی که به کپسول اطفاء حریق نیز معروف هستند، انواع گوناگونی دارند. با توجه به اینکه محتویات درون کپسول چه باشد، می توان از آن در موارد بخصوصی استفاده کرد. معمولا کپسول ها را براساس نوع کاربرد به دسته های زیر تقسیم می کنند:
- کپسول های آتش نشانی آب و گاز
- کپسول های آتش نشانی پودر و گاز
- سیلندر آتش نشانی فوم
- کپسول های آتش نشانی CO2
خب با توجه به نام کپسول می توان به راحتی به کاربرد آن پی برد. به عنوان مثال کپسول های پودری برای خاموش کردن آتش ناشی از چوب، فلزات، پارچه و امثال این موارد به کار می روند. اگر بخواهیم در مواقعی که عامل آتش چیزی جز این موارد است از کپسول پودری استفاده کنیم، نه تنها حریق به خوبی مهار نمی شود، بلکه ممکن است شعله ورتر شود و دامنه گستردگی آن نیز بیشتر شود. بنابراین بسیار مهم است که با نوع کپسول و کاربرد آن به خوبی آشنا باشید.
مزایا و معایب استفاده از کپسول آتش نشانی
هر کدام از انواع کپسول آتش نشانی مزایا و معایب خاص خود را دارند. اما همگی آن ها دارای یک ویژگی مثبت مشترک هستند و آن ویژگی هم این است که این تجهیزات، ارزان ترین و مقرون به صرفه ترین وسایلی هستند که می توان به کمک آن ها به اطفاء حریق پرداخت.
همچنین پس از خاموش کردن آتش، اثری از پسماند، زباله یا رسوب در محل نبوده و عملیات به بهترین شکل ممکن انجام خواهد شد. هر چند که برای آتش سوزی های بزرگ استفاده از این تجهیزات کارایی چندانی ندارد، اما برای پیشگیری از شدت یافتن آتش می توان از آن ها نهایت استفاده را داشت.
از معایب این تجهیزات نیز می توان به محدودیت در استفاده از آن ها اشاره کرد. در واقع همانطور که اشاره کردیم، هر کپسول آتش نشانی برای موردی خاص است و در صورتی که از آن در زمان و مکان درست استفاده نشود، احتمال بروز خسارات جبران ناپذیر افزایش خواهد یافت.
روش های استفاده از کپسول آتش نشانی
این روزها می توان گفت تمامی ساختمان های نوساز به تجهیزات اضطراری و ایمنی مجهز هستند که یکی از مهم ترین آن ها، کپسول آتش نشانی است. تمامی ساکنین می بایست نحوه استفاده از کپسول را یاد بگیرند و روش کار با آن را بیاموزند تا بتوانند در مواقع اضطراری و حساس، بهترین و سریع ترین واکنش را از خود نشان دهند.
پیش از هر چیزی لازم است این نکته را به خاطر داشته باشید، که تسلط روی خود و نداشتن اضطراب در زمان مقابله با حریق بسیار مهم است. شما بایستی روی خود کنترل خوبی داشته باشید تا بتوانید به درستی از کپسول استفاده کنید. مراحل استفاده از کپسول آتش نشانی به شرح زیر است:
- در مرحله نخست ضامن کپسول را بکشید.
- حال با قرار گرفتن در یک موقعیت مناسب با فاصله مناسب از آتش، سر نازل کپسول را به سمت آتش بگیرید. ( حتما پشتتان را به سمت باد کنید. در غیر اینصورت باد شعله های آتش را به سمت شما هدایت می کند و ممکن است اتفاقات ناگواری برایتان رقم بخورد.)
- حال برای استفاده از محتوی درون کپسول، لازم است اهرم آن را فشار دهید. با فشار دادن اهرم می توانید نازل را به حالت جارو کردن به سمت شعله های آتش ببرید و مواد را روی آتش بریزید.
- همین که در مهار کردن آتش یک بخش موفق شدید، می توانید کمی جلوتر بروید و به خاموش کردن مابقی آن بپردازید.
در زمان خاموش کردن آتش، فاصله خود را طوری تنظیم کنید که نه خیلی به آتش نزدیک باشید و نه خیلی دور. کم بودن فاصله می تواند به شما صدمات جانی وارد کرده و دور بودن نیز باعث می شود کارایی و تاثیر کپسول آتش نشانی روی آتش کم شود.
تمرین و آموزش استفاده کپسول آتشنشانی
در بخش قبل به طور دقیق با روش کار و استفاده از کپسول آتش نشانی آشنا شدیم. اگر جزء افراد مبتدی هستید که تاکنون تجربه استفاده از کپسول آتش نشانی را ندارید، بهتر است حتما به نکاتی که در این بخش به آن ها اشاره می کنیم، دقت داشته باشید. کار با کپسول آتش نشانی چندان سخت نیست. تنها کافیست با نوع کپسول آشنا باشید.
سیلندر در کپسول آتش نشانی می تواند از نوع دستی یا چرخدار باشد. اگر سیلندر از نوع دستی باشد می توانید به راحتی آن را با استفاده از دستگیره مخصوص بلند کنید و بعد از کشیدن ضامن کپسول، شروع به پاشیدن مواد به داخل آتش کنید. برای فعال کردن سیلندر چرخدار هم می توانید آن را به شکل فلکه ای بچرخانید. پس از فشار دادن گیره نازل، می توانید عملیات اطفاء حریق را با رعایت نکات گفته شده آغاز کنید.
نکاتی برای استفاده از کپسول آتش نشانی
از مهم ترین نکات ایمنی در استفاده از کپسول آتش نشانی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با توجه به عامل حریق از بهترین نوع کپسول آتش نشانی استفاده کنید.
- ضامن را زمانی بکشید که کپسول کاملا تحت کنترل شماست.
- سر نازل کپسول می بایست کاملا به سمت آتش باشد.
- در صورتی که شدت آتش زیاد بود، بهتر است محل را ترک کنید.
نتیجه گیری
کپسول های آتش نشانی جزء ارزان ترین راه برای مقابله با آتش و مهار کردن حریق هستند. اما تا زمانی که مطمئن باشید شدت آتش سوزی آنقدر زیاد نیست که بتواند سلامت شما را به خطر بیندازد. در زمان بروز حریق بایستی عامل به وجود آورنده آتش را به درستی شناسایی کنید و براساس آن از مناسب ترین نوع کپسول (پودری،گازی، آبی، فومی) استفاده کنید. کپسول های آتش نشانی دارای یک ضامن هستند. بعد از کشیدن ضامن و فشار دادن اهرم آن، می توانید از محتویات داخل کپسول برای اطفاء حریق استفاده کنید.